Ứng Dụng: Chiếu Xạ Thực Phẩm
Thực Phẩm
Thực phẩm là một trong những nhân tố quan trọng không thể thiếu đối với con người. Đảm bảo một nguồn thực phẩm sạch, an toàn và dinh dưỡng là một trong những yếu tố quan tâm hàng đầu.
Chiếu xạ khử trùng thực phẩm giúp loại bỏ các mầm bệnh tiềm ẩn, kéo dài thời gian bảo quản góp phần giữ vững an ninh lương thực. Công nghệ chiếu xạ có độ tương thích cao với nhiều loại sản phẩm khác nhau. Các nghiên cứu chung thì cho ra kết quả là thực phẩm chiếu xạ là an toàn, không độc hại, lượng chất độc sinh ra cực thấp, và an toàn hơn hẳn các xử lý bằng hóa chất.
Ứng dụng
Chiếu xạ được sử dụng để giảm hoặc loại bỏ các vi sinh vật gây bệnh tiềm ẩn. Tùy thuộc vào liều lượng sử dụng, một số hoặc tất cả các mầm bệnh sinh vật, vi sinh vật, vi khuẩn, virus có trong thực phẩm sẽ bị phá hủy hoặc trở nên không có khả năng sinh sản. Với những loại vi sinh vật gây bệnh, quá trình chiếu xạ làm chúng bị ức chế hoặc tiêu diệt, từ đó giảm thiểu rủi ro về việc phát sinh độc tố tiết ra trong sản phẩm. Không chỉ vậy, chiếu xạ xử lý các loại vi sinh vật hoại sinh tồn tại trong thực phẩm giúp ức chế quá trình lên men, suy giảm chất lượng, kéo dài quá trình bảo quản.
Chiếu xạ cũng được sử dụng làm giảm tổn thất sau thu hoạch. Bên cạnh việc làm giảm các tác nhân gây bệnh, thì chiếu xạ cũng tác động tới các tế bào, làm chậm tốc độ tác động của các enzym vốn được sản sinh ra trong quá trình tự nhiên và là tác nhân có thể làm thay đổi thực phẩm, và do đó làm chậm quá trình hư hỏng, chín, hay mọc mầm của thực phẩm.
Tác động
Công nghệ chiếu xạ thực phẩm đã được hình thành và phát triển từ lâu, nhiều nghiên cứu được thực hiện nhằm kiểm tra độ an toàn của các loại thực phẩm được khử trùng bằng tia bức xạ.
Kết quả nghiên cứu cho thấy rằng, thực phẩm chiếu xạ là an toàn cho người sử dụng, công nghệ này không sử dụng hóa chất, từ đó không lo ngại tồn dư độc tố. Nghiên cứu đã được mở rộng và bao gồm các phương pháp khác nhau bao gồm các nghiên cứu động vật nhiều thế hệ bao gồm các khía cạnh hóa học, dinh dưỡng, vi sinh và cảm quan. Các nghiên cứu đã kết luận rằng những thay đổi trong thành phần hóa học của thực phẩm là rất ít và chỉ có thể được phát hiện bằng cách sử dụng các hình thức phân tích phức tạp để có thể phát hiện xem thực phẩm đã được chiếu xạ hay chưa. Như với hầu hết các quá trình khác, có thể có một số tác động đến các chất dinh dưỡng với một số vitamin nhạy cảm hơn các vitamin khác. Tuy nhiên, sự đồng thuận chung là chiếu xạ không gây rủi ro cho sức khỏe và nó là phương pháp điều khử trùng hiệu quả cho nhiều loại thực phẩm.
Tiêu chuẩn quốc tế
Các tổ chức quốc tế, bao gồm Tổ chức Y tế Thế giới, đã tuyên bố rằng thực phẩm được xử lý bằng chiếu xạ không gây ra vấn đề độc hại, vi sinh hoặc dinh dưỡng cụ thể nào. Trên thế giới có hơn 80 quốc gia chính thức chấp nhận thực hiện xạ chiếu, với khoảng 500.000 tấn lương được xử lý mỗi năm trên toàn thế giới. Các quốc gia khác nhau cũng có những quy định khác nhau về loại thực phẩm được phép chiếu xạ và chiếu mức độ. Áo, Đức và nhiều nước khác của Liên minh châu Âu chỉ sấy khô các loại mộc, gia vị và gia vị có thể được xử lý bằng chiếu xạ và chỉ với công cụ. Trong khi đó tại Brazil tất cả các loại thực phẩm đều được phép chiếu xạ ở bất kỳ sản phẩm nào.
Phát triển gần đây
Ngày nay, cũng với sự tiến bộ của khoa học kỹ thuật, các công nghệ chiếu xạ sử dụng nguồn năng lượng mới ra đời. Bên cạnh việc sử dụng năng lượng tia gamma phát ra từ đồng vị Cobalt 60, công nghệ chiếu xạ ebeam và X-ray đã hình thành và thay thế cho các hạn chế của công nghệ truyền thống. Công nghệ chiếu xạ ebeam, X-ray được tích hợp trong hệ thống máy xử lý hiện đại, mang tính tự động cao, mang đến nhiều tiềm năng phát triển ứng dụng công nghệ chiếu xạ.